Jij bent serieus en wilt het beste uit je leven halen, toch? Waarschijnlijk lees je net als veel anderen wel eens een stuk over het succes van een acteur, ondernemer, sporter of politicus. Vaak schetst dit rolmodel een aantal lessen, waar jij weer je voordeel mee kunt doen. Sterker nog de titel die je trekt is vaak iets van: “Het beste advies dat John de Mol ooit kreeg” of “Hoe traint Arjan Robben in de zomer?”.
Al deze mensen hebben iets gemeen. Ze dragen bij aan het ‘overlevingsvooroordeel’ of in gewoon Engels ‘Survivorship Bias’.
Survivorship bias
Een logische denkfout waarbij je aandacht hebt voor mensen of dingen die succesvol zijn. Je laat mensen en dingen die mislukken buiten beschouwing, vooral doordat ze niet zichtbaar zijn.
Het gevolg hiervan? Je maakt te optimistische keuzes omdat de mislukkingen genegeerd worden.
Gevolg voor financiële keuzes
In beleggingsland blijven alleen de succesvolle beleggingsfondsen over. Deze laten een mooi resultaat zien (uiteraard), maar zijn geen goede afspiegeling van het totaal aantal fondsen. Als een fonds een tijd lang niet goed presteert, wordt het opgeheven of gefuseerd. Dit betekent dat deze resultaten niet meer mee doen in de vergelijking. Fondsen die overblijven laten mogelijk een te optimistisch resultaat zien. Sterker nog onderzoek (Elton Gruber Blake 1996) toont aan dat de survivorship bias zorgt voor een te optimistisch prognoserendement. Je kunt beter uitgaan van wat je nodig hebt in de toekomst en regelmatig bijsturen, want resultaten uit het verleden zeggen weinig.
Hoe groot is het aantal overlevers?
Een goede vraag om te beantwoorden is het aantal overlevers t.o.v. de mislukkingen. Wat is de kans dat je succes behaalt door te kijken naar de winnaars?
Stel je voor dat 2% van de pogingen tot succes leidt. In het plaatje zie je dat je het grootste deel dus mislukt, terwijl de inspanning dezelfde is. Baseer je een beslissing op die 2%?
In realiteit is het zelfs maar 0,0001% van de pogingen, dus 1 op een miljoen, dat leidt tot echt succes.
Ga je echt uit van het rode stuk of is realisme een slimmer uitgangspunt?
Het nemen van beslissingen zonder survivorship bias
Hoe zorg je betere beslissingen neemt? Dit is lastig, maar het helpt af te vragen welk onderzoek achter het artikel staat. Als je leest over het succes van Mark Zuckerberg dan weet je dat hij stopte met school en zeer succesvol werd. Maar is dit een reden om te stoppen met school? Als je beter onderzoek doet, vind je dat de meeste succesvolle ondernemers topstudenten waren met een beta studie. Wat wel fijn is, dat ook als je stopt met school nog niet alles verloren is. Maar als je een grotere kans wilt op een mooi bedrijf zou ik lekker blijven studeren of je omringen met mensen die dat gedaan hebben (zie onder).
Conclusie
Survivorship bias zorgt voor en vertroebeld beeld. Je ziet een te optimistische beeld van de wereld. Dit is niet alleen slecht overigens, want optimisme brengt je ook verder (meer hierover in mijn boek Net Iets Slimmer). Het is wel belangrijk om te zorgen voor een ruime context en onafhankelijke begeleiding om beslissingen voor de toekomst beter te nemen!
Doe slim en download nu mijn gratis e-book!
Tenslotte. Mijn doel is om 10.000.000 mensen te inspireren na te denken over hun financiële toekomst. Help je mee? Deel dit artikel met een knop hieronder, luister een podcast of nodig me uit voor een presentatie. Plan je eigen dromen met de Purpuz planner.
Neem vooral contact op voor vragen of plaats hieronder een opmerking!
Michiel van Vugt is schrijver van Net Iets Slimmer en Genoeg? en is een veelgevraagd spreker.
Hij schrijft en spreekt graag over gedrag, geld en je leven.
Hij werkt bij NNEK Vermogensbeheer en helpt professionele adviseurs bij een succesvol financieel adviesbedrijf.
Recente reacties